Obesitas en hypocretine

Overgewicht kan ontwikkeld worden door te weinig beweging maar ook door afwijkende neuroendocrineniveau's. De overmatige slaperigheid gedurende de dag, en de hierbij gepaard gaande inactiviteit is niet de oorzaak van de verhoogde mate van lichaamsvet (Baumann & Bassetti, 2005). Wel is aangetoond dat hypocretine een effect heeft op de afgifte van neuroendocrine, een tekort hiervan kan zorgen voor afwijkende neuroendocrineniveau's, waardoor dan obesitas ontwikkeld wordt. Een afname van 52% ten opzichte van controles van de gemiddelde leptine concentratie (over 24 uur) is gevonden (Kok ., 2002). Een afname van plasma leptine kan zorgen voor een vatbaarheid van verhoogd lichaamsgewicht (Sakurai, 2005).

De gewijzigde energiehomeostase bij menselijke narcolepsie doet vermoeden dat hypocretine/orexine te maken heeft met de regulatie van deze homeostase (Honda ., 1986; Sakurai ., 1998; Schuld ., 2000). De afname van inname van calorieën en een toegenomen body mass index (BMI) bij narcolepsiepatiënten kan erop wijzen dat een afwijkende voedselhuishouding met verminderd energieverbruik of laag metabolisme aanwezig is (Lammers ., 1996; Schuld ., 2000). Om te overleven in het wild moet de arousal hoog zijn om voedsel te kunnen zoeken en op te eten (Challet ., 1997; Itoh ., 1990; Sakurai, 2005). Om deze reden moeten de twee belangrijkste fysiologischeprocessen slapen/waken en eten op elkaar zijn afgestemd (Sakurai, 2005). Hypocretine neuronen helpen bij het stabiel vasthouden van een slaap- of waaktoestand en hebben een koppelende functie tussen energiebalans en gedragstoestanden (Sakurai, 2005). Is er een tekort aan energie, door een tekort aan voedsel dan zullen zoogdieren gedragsmatig reageren door toegenome waakzaamheid en locomotoractiviteit om voedsel te zoeken (Challet ., 1997; Borbely, 1977; Itoh ., 1990; Dewasmes ., 1989; Danguir & Nicolaidis, 1979). Bij honger zullen hypocretine neuronen worden onderdrukt door lage leptine en glucose niveau's. Hypocretine neuronen worden geactiveerd door ghreline, een peptide die uit de maag komt en zorgt voor eetgedrag (Yamanaka ., 2003). Er is dus een belangrijk verband tussen energiebalans en arousal via hypocretine neuronen (Mignot, 2001; Sakurai, 2005). Dat de hypocretine neuronen worden gemoduleerd door signalen die te maken hebben met eten en energiebalans kan verklaren waarom het moeilijk is om te slapen als men honger heeft (Sakurai, 2005).

Wanneer men in een diermodel de hypothese toetst dat hypocretine invloed heeft op het eetgedrag dan vindt men dat het intracerebroventriculair toedienen van hypocretine-1 en 2 ervoor zorgt dat ratten meer gaan eten (Lecea ., 1998; Sakurai ., 1998). In overeenstemming hiermee, ziet men bij dieren met te weinig hypocretine dat deze minder eten (Willie ., 2001). Wellicht is dit een te eenvoudige voorstelling van zaken omdat ook is gevonden dat hypocretine knock-out muizen een normaal lichaamsgewicht hebben (Willie ., 2001). Mechanismen waar neuronen met hypocretine naar projecteren hebben wellicht een grotere invloed op de regulatie van de lichaamshomeostase (Willie ., 2001).

Vincent de Groot 2007-05-20